Cách đây 10 năm, Amnesia: The Dark Descent ra đời trong sự hoan nghênh của giới phê bình và luôn nằm trong top những trò chơi điện tử tâm lý kinh dị hay nhất của thể loại này. Với phần tiếp theo Amnesia: Rebirth sẽ ra mắt vào cuối tháng 10, có lẽ đây là thời điểm hoàn hảo để nhìn sâu vào The Dark Descent và hiểu được cách mà trò chơi này trở thành một tượng đài.
Tái sinh một dòng game đã chết
Thể loại kinh dị luôn được lòng game thủ. Lần đầu tiên phổ biến vào đầu những năm 90 với Alone in the Dark (1992), từ đó, game kinh dị tâm lý và kinh dị sinh tồn trở thành đặc trưng của genre này và ngày càng được ưa chuộng. Nhờ Resident Evil (1996) và Silent Hill (1999), sức hút của horror genre tăng lên đáng kể trong những năm 90 và tiếp diễn đến đầu những năm 2000.
Thế hệ console thứ 6 là nhà chung của vô số tựa game kinh dị để đời và là thế hệ ghi dấu thành công của dòng game này với các trò chơi như Fatal Frame, Siren, Eternal Darkness: Sanity's Requiem, v.v. Chỉ đến khi Nintendo GameCube ra mắt vào năm 2004, cục diện này mới bị thay đổi.
Resident Evil 4, vốn có lối chơi lấy hành động làm trung tâm hơn là kinh dị, được phát hành trên GameCube (và sau đó là PS2) với thành công vang dội. Mặc dù Resident Evil 4 có tuyệt vời thật, nhưng bản chất của nó vẫn thiên về hành động hơn là kinh dị. Các tác phẩm khác sau đó như Silent Hill cũng rơi vào lối mòn này với Silent Hill: Homecoming. Ở thời điểm Resident Evil 5 phát hành vào 2009, series này đã hoàn toàn chuyển sang thể loại hành động-phiêu lưu, với yếu tố kinh dị-sinh tồn chỉ là một tiểu tiết để tăng sự thu hút.
Resident Evil 4
Và những sự kiện đó đã đặt dấu chấm hết cho thể loại "game kinh dị tâm lý" cổ điển, thay vào đó là kinh dị hành động. Tình thế chỉ thực sự thay đổi khi Frictional Games ra mắt Amnesia: The Dark Descent vào ngày 8 tháng 9 năm 2010. Điều gì đã làm tựa game này đặc biệt như thế?
Tâm lý kinh dị không-giống-ai
Khác với những trò chơi kinh dị thời đó, Amnesia: The Dark Descent có gameplay nhấn mạnh vào yếu tố kinh dị, giải đố và điều hướng. Đáng chú ý nhất là trò chơi không có combat, dù dưới bất kỳ hình thức nào.
Điều này thực sự "wów" khi xét trong thể loại kinh dị đương đại, nơi Silent Hill đã quá vững chân với vài pha combat dù có hơi vụng về. Bắt đầu từ sự khác biệt, trò chơi này đã tạo đà cho một cú comeback của dòng game kinh dị tâm lý cổ điển.
Thay vì tập trung vào những pha ú tim đột ngột nhảy ra, trò chơi khai thác sự bất an của người chơi, khiến họ cảm thấy bất lực và yếu ớt trước thế giới xung quanh. Theo đúng nghĩa đen của "tâm lý" và "kinh dị", Amnesia: The Dark Descent là câu chuyện về một người đàn ông đối mặt với nguồn gốc của chính mình trong bóng tối và sự điên loạn bằng cách chiến đấu với những con quỷ bên trong, cũng như những con quái vật hiện diện ở thế giới bên ngoài anh ta.
Trò chơi tiết lộ rất ít những gì người chơi cần biết để bắt đầu game ngoài ba sự thật: tên của nhân vật là Daniel, anh ta đến từ London, và nhiệm vụ duy nhất của anh ta là giết chủ nhân của mình. Không có thông tin nào khác được cung cấp vì nhân vật chính bị mất trí nhớ. Cả cốt truyện và đồ họa của trò chơi chỉ để tiết lộ một điều duy nhất: bóng tối của thế giới là kẻ thù lớn nhất của Daniel.
Một cách tinh tế, The Dark Descent giới thiệu "Sanity Meter" - đại diện cho trạng thái tinh thần hiện tại của Daniel. Bị bỏ rơi trong bóng tối, sanity sẽ xuống thấp và ảnh hưởng tiêu cực đến thị lực và sức khỏe của Daniel. Khi không còn sanity nào, Daniel sẽ chết, và tất cả những gì người chơi cần làm là né tránh bóng tối càng lâu càng tốt.
Ở xung quanh kẻ thù (bị dẫn dụ bởi nguồn sáng của người chơi) cũng dẫn đến mất sanity, vì vậy người chơi cần giữ cái đầu lạnh và chiến lược liên tục trong suốt cuộc chơi. Gameplay độc đáo có 1-0-2 kết hợp với một thế giới kinh tởm đã tạo ra một trong những trải nghiệm kinh dị đáng sợ nhất lịch sử horror genre.
Nỗi sợ trước những điều chưa biết
Một trong những vũ khí kinh dị của Amnesia: The Dark Descent là tạo ra một cảm giác bất an trước những điều chưa biết. Những kẻ thù mà người chơi phải đối mặt đa phần đều ẩn nấp trong chiếc bóng của màn đêm, biết rõ đang hiện hữu nhưng lại không nắm bắt được.
Bản năng con người vốn nhỏ bé trước vô thường, và bằng cách làm cho những con quái vật trở nên bí ẩn, Amnesia đã nắm thóp người chơi khi xoay họ mòng mòng với những tưởng tượng điên loạn của chính họ về một tương lai kinh hoàng nhất có thể xảy ra. Một trong những khoảnh khắc đáng sợ nhất là 4 tiếng đầu của The Dark Descent.
Người chơi bị nhốt trong một căn phòng ngập nước với những chiếc hộp lớn bằng gỗ, họ sớm nhận ra rằng một sinh vật đang ẩn nấp dưới độ sâu đó mà chỉ có thể cảm nhận qua những rẽ nước và loạt âm thanh quái dị mà nó tạo ra.
Phần đáng sợ nhất là thực tế người chơi không bao giờ nhìn thấy được sinh vật thực sự trông như thế nào. Nỗi sợ hãi về điều chưa biết này cho phép người chơi sợ hãi chính họ, một thủ thuật thao túng tâm lý đỉnh cao.
Tiếp nối cảm hứng
Bên cạnh những trải nghiệm độc đáo, The Dark Descent tỏa ra một niềm cảm hứng hoài niệm từng thấy ở những siêu phẩm kinh dị cũ, mà nhiều nhất là Silent Hill - bậc thầy về tâm lý kinh dị. Cả hai tựa game đều phản chiếu ý tưởng "cá nhân hóa nỗi sợ", nghĩa là sự kinh hoàng của trò chơi không nằm trong những pha combat nghẹt thở mà là nỗi sợ hãi của nhân vật chính, của bản thân người chơi.
Amnesia: The Dark Descent phối hợp âm thanh và hình ảnh để tạo ra một bầu không khí rùng rợn nhằm kích thích nỗi sợ hãi theo diễn tiến trò chơi. Đâu đó cũng có bóng dáng của Silent Hill, nhưng cũng tồn tại sự độc đáo: The Dark Descent nói về nỗi sợ hãi, bị cô lập và rơi vào điên loạn. Những tựa game trước đây như series Clock Tower, Eternal Darkness: Sanity's Requiem đều sử dụng thước đo sanity / fear để phản ánh trạng thái tinh thần hiện tại của nhân vật chính
The Dark Descent là một kiệt tác kinh dị đã tiếp nối cảm hứng cho vô số tựa game kinh dị khác, nhiều người còn cho rằng chính nó đã làm sống lại dòng game kinh dị tâm lý. 10 năm sau, thể loại này đang bành trướng sức ảnh hưởng hơn bao giờ hết với những trò chơi cực kỳ nổi tiếng như Outlast, Layers of Fear, và thậm chí là Resident Evil 7. Ngay cả tựa game Under sắp ra mắt cũng được tiết lộ là lấy cảm hứng từ The Dark Descent.
Người hâm mộ series Amnesia sẽ không phải chờ đợi lâu nữa, Amnesia: Rebirth sẽ ra mắt trên PC và PS4 vào ngày 20/10/2020.
